Pijpleidingen

Op Britse zeekaarten is het volgende vermeld “Zeelieden wordt geadviseerd in de buurt van pijpleidingen niet te ankeren of met een sleepnet te vissen”. De opmerking meldt verder dat het betreffende schip door beschadiging van olie- en gasleidingen door ontsnappend gas zijn drijfvermogen kan verliezen. Omstandigheden op de zeebodem, zoals zandgolven, kunnen bogen op pijpleidingen veroorzaken waaraan vistuigen kunnen blijven haken en die uw schip  ernstig in gevaar kunnen brengen.

Pijpleidingen hebben de taak olie en gas van boorputten naar de kust te transporteren en komen voor in een groot aantal doorsneematen van 4 inch (100 mm) tot 48 inch (1200 mm). Deze pijpleidingen zijn meestal van staal en sommige ervan zijn van een beschermende deklaag van beton voorzien.

Pijpleidingen kunnen met behulp van een ploeg in de zeebodem worden ingegraven waarbij ze worden afgedekt met het materiaal uit de gegraven voor. Deze methode wordt meestal gebruikt voor pijpleidingen met een betrekkelijk kleine diameter terwijl pijpleidingen met een grotere diameter zonder meer op de zeebodem worden gelegd. Pijpleidingen met een betrekkelijk kleine doorsnede zijn kwetsbaar voor beschadiging door zware sleepnetborden, boomkorren en klompgewichten en beschadiging van een pijpleiding brengt ernstige milieurisico’s mee.

Korte stukken pijpleiding die als verbinding dienst doen tussen subsea-putten en manifolds worden vaak beschermd door er tunnels bovenop te plaatsen. Deze beschermende constructies zijn, zoals de onderstaande afbeelding laat zien, opgebouwd uit staal of gewapend beton en meerdere pijpleidingen tegelijk kunnen in één constructie zijn ondergebracht.

Pijpleidingtunnel van beton		Betonnen beschermingsconstructie voor pijpleidingen

Pijpleidingkruisingen

Op punten waar twee pijpleidingen elkaar moeten kruisen, is het noodzakelijk op de kruising van pijpleidingen een vorm van bescherming aan te brengen. Dit kan op een aantal manieren worden bereikt. Pijpleidingkruisingen worden meestal beveiligd door met keien een overbrugging aan te brengen op de onderliggende pijpleiding die vervolgens met rotsblokken wordt afgedekt. Deze methode van bescherming wordt uitgevoerd door een valpijp-steenstortschip van het type dat op de foto hier rechts te zien is. Deze gespecialiseerde schepen kunnen stenen tot op grote diepte nauwkeurig op de aangewezen locatie leggen. In combinatie met steenbruggen worden ook steenmatrassen toegepast, zoals de onderstaande foto laat zien.
Steenmatrassen als bescherming voor een pijpleidingkruising		Valpijp-steenstortschip

Het aanbrengen van stenen in een pijpleidinggeul

Pijpleidingbruggen

Bij het leggen van pijpleidingen wordt er voor gewaakt dat ze voor andere gebruikers van de zeebodem zo veilig mogelijk zijn. Als gevolg van een hobbelige zeebodem, getijdestromingen of schuren kunnen pijpleidingen soms vrijliggende bruggen vormen. Een vrijliggende overspanning in een pijpleiding doet zich voor waar de sedimenten op de zeebodem geërodeerd of weggeschuurd zijn en de pijpleiding niet langer door de zeebodem gedragen wordt (zie onderstaande afbeelding).

Pijpleiding die de zeebodem overspant		Onder een pijpleiding beklemd sleepnetbord

Als dit gebeurt vormen de pijpleidingen vooral bij gebruikmaking van sleepnetborden, klompgewichten en ander sleeptuig een ernstig gevaar voor de visserij omdat ze onder de pijpleiding bekneld kunnen raken en uiterst moeilijk te bergen zijn. In 1997 ging een Schots vissersschip verloren doordat het vast kwam te zitten onder een pijpleidingoverspanning. Overspanningen die als gevaarlijk voor de visserij worden beschouwd zijn aangegeven op de Kingfisher plotterbestanden en kunnen ook weergegeven worden op de kaartenpagina van deze website.